Andere oplossingen
Sinds de Amerikaanse rivierkreeften de Nederlandse binnenwateren veroveren zijn meerdere onderzoeksbureaus op zoek gegaan naar manieren om de soorten te bestrijden. Verschillende veldonderzoeken en literatuurstudies zijn uitgevoerd om alle mogelijke opties goed te bekijken. Biologische bestrijding (predatie en ziektes), fysieke bestrijding (bevissing), het inzetten chemische middelen en zelfs feromonen zijn overwogen.
Predatie
Omdat de invasieve rivierkreeften relatief nieuw zijn in het ecosysteem hebben ze van oorsprong geen natuurlijke vijanden in het Nederlandse ecosysteem. Inmiddels verblijven de soorten al een ruimere tijd in Nederland. Er zijn waarnemingen van predatie op de invasieve soorten van paling, snoek, baars, reigers, de bruine rat en de muskusrat. Hoeveel rivierkreeften geconsumeerd worden door deze predatoren is nog niet bekend. Wel is het zeer interessant om te kijken of roofdieren niet massaal ingezet kunnen worden om de rivierkreeften populatie terug te dringen.
Onderzoeken in onder andere Italië laten zien dat de bevissing van volwassen invasieve rivierkreeften in combinatie met het inzetten van roofvis effectief kan zijn in het reguleren van de populatie. Een van de veel gebruikte argumenten tegen het bevissen van de rivierkreeften is de toename in kannibalisme. Volwassen exemplaren consumeren namelijk de jongen, waardoor er een natuurlijk populatie-regulerend systeem ontstaat. Wanneer de visserij op rivierkreeften zich focust op volwassen exemplaren valt dit kannibalisme weg, en zullen er juist meer jongen volwassen worden en zou de populatie sterker kunnen groeien. Door het inzetten van roofvis wat voornamelijk op jonge kreeften jaagt, valt dit ongewenste effect weg en is het wellicht wel effectief om bevissing in te zetten om de populatie te reguleren.
Om dit te testen in een Nederlands systeem hebben Boerkamp, et al. (2012) onderzoek gedaan in het veenweidegebied naar de inzet van paling als predator voor de rode Amerikaanse rivierkreeft. Tegen de verwachtingen in werd er geen effect van de uitgezette palingen op de kreeftenpopulatie waargenomen. Zowel de jongen als volwassen exemplaren werden niet gegeten door de palingen. Hoewel dit onderzoek niet heeft aangetoond dat dit een goede strategie is, zijn resultaten uit de studies in het buitenland wel veelbelovend. Om dit verder te onderzoeken zal er een langdurig onderzoek in verschillende watertypen en met verschillende soorten rivierkreeften uitgevoerd moeten worden.
Ziektes en microbiële insecticiden
Net als andere dieren zijn rivierkreeften vatbaar voor parasieten, bacteriën en schimmels. De bekendste schimmelziekte voor rivierkreeften is de kreeftenpest, veroorzaakt door de schimmel (Aphanomyces astaci).
De kreeftenpest heeft namelijk een flinke genadeslag geleverd aan de Europese rivierkreeft. De invasieve Amerikaanse rivierkreeften lijken resistent te zijn voor deze schimmelziekte, de schimmel is inheems in Noord-Amerika. De Turkse rivierkreeft is wel vatbaar voor de kreeftenpest, maar lijkt beter bestand te zijn dan de Europese rivierkreeft. Andere ziektes die onder rivierkreeften voorkomen zijn niet bekend als bestrijdingsmogelijkheid. Het inzetten van ziektes om een soort te bestrijden brengt veel onbekende risico’s met zich mee voor andere organismen.
Uit de hiernaast beschreven beheerstrategieën blijkt dat er geen enkele methode op zichzelf toereikend genoeg is om volledig effectief te zijn om de soorten te beheersen of zelfs bestrijden. Het is nu zaak om te onderzoeken of en welke combinatie van mogelijkheden het beste resultaat oplevert. Dit kan verschillen per watertype en rivierkreeften soort. Bijvoorbeeld het inzetten van een commerciële visserij in combinatie met het uitzetten van palingen is een strategie die verder onderzocht moet worden.
Fysieke toepassingen
Met fysieke toepassingen wordt het aanpassen van de leefomgeving bedoeld. Door de leefomgeving zodanig te veranderen dat de rivierkreeften er niet kunnen overleven kun je de populatie terugdringen.
Deze aanpassingen kunnen bijvoorbeeld het langdurig droogleggen van de wateren zijn of de toegang tot voortplantingslocaties blokkeren. Uit onderzoek is gebleken dat drooglegging en het plaatsen van barrières slechts tijdelijke oplossingen zijn. Doordat de invasieve rivierkreeften holletjes kunnen graven zijn ze goed bestand tegen langdurige droogte. Ook kunnen de meeste soorten zich over lange afstanden verplaatsen en zijn ze dus in staat om een ander leefgebied te koloniseren. Hierdoor kunnen ze zich alsnog verspreiden en voortplanten.
Chemische bestrijding
Het inzetten van biocides en pesticides kan met veel verschillende producten en op verschillende manieren toegepast worden. Deze middelen zijn echter niet soort specifiek, er bestaat geen middel wat alleen werkt tegen rivierkreeften.
Het toepassen van deze middelen zal dus alleen in een afgesloten gebied met enkel rivierkreeften kunnen werken zonder dat er onherroepelijke schade aan het ecosysteem wordt aangebracht. Een ander nadeel is dat in een waterrijke omgeving deze middelen snel verdwijnen, door uitspoeling of absorptie, en is de werking maar van hele korte duur. De kans op rekolonisatie van rivierkreeften uit omliggende gebieden is groot.
Feromonen
Feromonen zijn soort specifieke stoffen die organismen uitscheiden voor communicatie of om andere individuen van dezelfde soort te lokken, bijvoorbeeld voor de paring. Paar feromonen zouden ingezet kunnen worden om vrouwtjes te lokken.
Wanneer mannetjes die deze feromonen uitscheiden worden ingezet om vrouwtjes in de val te lokken, kunnen in een klap een groot aantal rivierkreeften gevangen worden. Het inzetten van feromonen lijkt echter toch niet zo effectief, het is namelijk niet zeker of alle kreeftensoorten wel feromonen op deze manier gebruiken. Bovendien moeten álle mannetjes in een systeem ingezet en vervolgens verwijderd worden om te voorkomen dat er alsnog gepaard kan worden.
Vruchtbaarheidsbehandeling
Een andere mogelijke manier om een verdere verspreiding van rivierkreeften tegen te gaan is het onvruchtbaar maken van de kreeften.
Wanneer de voortplanting voorkomen kan worden zal er geen nageslacht zijn en verdwijnt de populatie op den duur. Echter, wanneer je dit wil bereiken moet je ervoor zorgen dat alle mannetjes of vrouwtjes van een populatie behandeld worden en dat er geen vruchtbare individuen uit een andere populatie zich kunnen vermengen.
Er zijn een aantal studies gedaan naar het onvruchtbaar maken van de kreeften. Een voorbeeld hiervan is het behandelen van de mannetjes met röntgenstraling (X-ray). Onderzoek hiernaar heeft aangetoond dat dit de testes sterk kan doen krimpen waardoor de vruchtbaarheid afneemt. Dit is echter alleen effectief als je alle mannetjes behandeld en ook alle nakomelingen. Andere toepassingen, zoals chemische toediening (een soort rivierkreeften-pil) zijn nog niet goed onderzocht.
Bronnen:
Aquiloni, L., Piazza, F., Manfrin, C. en Giulio Guilianini, P. (2014). X-ray irradiation of male crayfish to control invasive populations: encouraging but not predictable results. Conference paper, 8th International Crustacean Congress, Frankfurt a. M. (Germany), August 18-23, 2014. Download hier.
Boerkamp, A, I. Roessink, J. van Giels en F.G.W.A. Ottburg, 2011. Onderzoek naar de effectiviteit van de combinatie van twee beheermaatregelen voor rode Amerikaanse rivierkreeften. Wageningen, Alterra, Alterra-rapport 2244. 92 blz.; 13 fig.; 5 tab.; 29 ref. Download hier.
Roessink, I., S. Hudina & F.G.W.A. Ottburg, 2009. Literatuurstudie naar de biologie, impact en mogelijke bestrijding van twee invasieve soorten: de rode Amerikaanse rivierkreeft (Procambarus clarkii) en de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft (Orconectes virilis). Wageningen, Alterra, Alterra-rapport 1923. 62 blz. 54 fig.; 10 tab.; 132 ref. Download hier.
Alle gebruikte documenten op deze website kun je via de pagina informatiebronnen vinden en downloaden.
Platform Rivierkreeft
Partners
Projectleiding:
Wageningen Environmental Research
Initiatiefnemer, projectpartner:
Good Fish Foundation
Mogelijk gemaakt door
