De rode Amerikaanse rivierkreeft vormt een groeiend probleem voor de biodiversiteit in de Rotterdamse wateren. Deze invasieve exoot verdringt inheemse soorten, beschadigt waterplanten en verzwakt dijken en oevers. Innovatiebureaus HatRabbits en Slijpstof hebben in samenwerking met Citylab010 een experiment uitgevoerd om een innovatieve manier te vinden om de kreeftenpopulatie onder controle te krijgen.

Een slimme aanpak tegen een taai probleem

Uit onderzoek blijkt dat ten minste 75% van de Amerikaanse rivierkreeften verwijderd moet worden om de natuurlijke balans in het water te herstellen. De huidige vismethoden vangen vooral grote kreeften, terwijl de kleine kreeftjes blijven groeien en zich blijven voortplanten. Daarom is er een nieuwe aanpak nodig die zich richt op de jonge kreeften.

Tijdens het project CrayCrate zijn verschillende innovatieve kreeftenkorven ontwikkeld om kleine kreeften te vangen zonder andere diersoorten onnodig te verstoren. De prototypes zijn uitvoerig getest in de wateren van de Rotterdamse wijk Vreewijk. 

“Wat we nu zien is dat er veel onderzoeken lopen, maar dat er weinig geprobeerd wordt. Daarom passen wij als bureau een ontwerpende aanpak toe. Dit betekent dat we een korf ontwerpen op basis van verschillende rapporten en onderzoeken en gesprekken met experts. Vervolgens maken we van het ontwerp een prototype, om deze gelijk op locatie met een beroepsvisser te testen.”

Het testen van verschillende korven gebeurde in de sloten bij Educatieve Tuin de Enk. De vangresultaten werden vergeleken met traditionele kreeftenkorven. Tussen de eerste en de tweede pilot werden nieuwe ontwerpen ontwikkeld en getest. Om te testen of de locatie invloed had op de resultaten, werden ook experimenten uitgevoerd in Hoornaar en bij Stichting Natuurrijk in de Krimpenerwaard.

Naast het onderzoek werden ook educatieve workshops gegeven aan basisschoolkinderen in Rotterdam. In een creatieve sessie konden de kinderen zelf de korven (en kreeften) bekijken en nadenken over oplossingen. Dit droeg bij aan bewustwording over de impact van invasieve soorten op de natuur. “We hopen zo bij te dragen aan het bewustzijn dat biodiversiteit belangrijk is, en dat onze Nederlandse sloten onder druk staan.”

Eén van de ontwerpen werkt goed om kleine kreeftjes te vangen. Toch is volgens de ontwerpers nog werk aan de winkel. “Het ontwerp moet de komende tijd worden aangescherpt op basis van de inzichten uit de tests. Een extra ronde met experimenten is nodig om te komen tot een totaaloplossing die kan worden opgeschaald.”

Met dit project zet Rotterdam een belangrijke stap in de bestrijding van de Amerikaanse rivierkreeft en het herstel van de biodiversiteit in de stad.