© Miquel Lurling

Het krioelt van de rivierkreeften in Meierij, ‘Het is een ware delicatesse’

SINT-OEDENRODE/SCHIJNDEL – De natuur in de regio Meierij krijgt steeds meer te maken met een welig tierend exootje: de Amerikaanse rivierkreeft. De zwemplas van De Kienehoef in Sint-Oedenrode zit er tjokvol mee, hetzelfde geldt voor veel sloten en vijvers in onder meer Schijndel en Boxtel.

Wat camping De Kienehoef in Sint-Oedenrode het beste kan doen tegen die vele rivierkreeften? ,,Ik zou de campinggasten zo veel mogelijk kreeftjes laten vangen. En dan kunnen ze die op de barbecue leggen, want ze smaken echt heerlijk”, zegt Miquel Lurling, universitair hoofddocent ecologie en waterkwaliteit aan de Universiteit van Wageningen. Samen met circa 75 studenten deed hij onlangs onderzoek naar de waterkwaliteit van de plas aan de Zwembadweg in zijn woonplaats Sint-Oedenrode.

De studenten vingen met hun fuiken in vijf dagen tijd in totaal 1276 gestreepte Amerikaanse rivierkreeften. De zoetwaterbeesten met schaartjes hadden een gemiddelde lengte van 8 centimeter met een gemiddeld gewicht van 16 gram. Het grootste exemplaar was 16,5 centimeter en woog 64 gram. ,,In de zwemplas zitten ongetwijfeld tienduizenden kreeftjes”, zegt Lurling. Ze doen mensen geen kwaad, maar verstoren wel het ecosysteem totaal. ,,In de eens zo voedselrijke vijver van de Kienehoef is haast geen waterplant of waterinsect meer te vinden. Die zijn allemaal opgevreten door de rivierkreeftjes.”

In Rooi vonden de studenten tijdens hun veldpraktikum nog een exoot, die in groten getale aanwezig is: de zonnebaars. Ook een visje dat hier niet thuishoort en al het andere kleine leven weg rooft.

Volgens eigenaar Ron van Rooij van De Kienehoef valt de overlast reuze mee. ,,Last? Helemaal niet. Niemand heeft er last van, die kreeftjes eten alleen de beplanting op.”

Het probleem van de kreeftjes is dat ze vrijwel geen natuurlijke vijand hebben omdat ze exoten zijn. Ze horen hier eigenlijk niet thuis, maar komen uit Noord-Amerika. ,,Ze zijn ooit door iemand hier neergezet en planten zichzelf razendsnel voort.”

De rivierkreeftjes zijn ook mobiel, doceert Lurling. ,,Ze kunnen makkelijk van het ene water naar het andere lopen. Dat doen ze vooral ‘s nachts.” Deze soort rivierkreeft werd in 2002 voor het eerst in Nederland aangetroffen. In het begin vooral in de Alblasserwaard, later onder meer in Friesland en Groningen en nu dus ineens in de Meierij. Lurling: ,,Dit doet vermoeden dat er levende exemplaren vervoerd zijn.”

Wijboschbroek
Het zou Lurling dan ook niets verbazen als de rode kreeftjes in de hele regio oprukken. Navraag leert dat bij Staatsbosbeheer, waterschap Aa en Maas en de gemeente Meierijstad weinig bekend is over de ‘oprukkende’ kreeftjes. Een woordvoerder van waterschap De Dommel bevestigt daarentegen dat in de sloten rondom het Wijboschbroek in Schijndel veel Amerikaanse rivierkreeften zitten. ,,Het is niet ons beheergebied, maar het is daar een ware plaag. Bij ons in het stroomgebied van de Dommel komen de rivierkreeftjes tot nu toe alleen in het Zandleij-stroomgebied voor tussen Tilburg en Helvoirt. Ze graven oeverholen waardoor de taluds in kunnen zakken, wat weer extra kosten voor herstel met zich meebrengt. Het is lastig er iets aan te doen.”

Ook in visvijvers komen de rivierkreeften volop voor. Ze houden van wat (warmer) stilstaand water. Bij het Leysenven in Boxtel hoor je van vissers dat de kreeftjes nu en dan de maden aan het vishaakje opvreten.

Niet wenselijk
Miquel Lurling vindt de aanwezigheid van de kreeftjes niet wenselijk. ,,Ze hebben een enorme impact op het watersysteem. In Sint-Oedenrode zagen we ook dat het water troebeler werd. En ze kunnen kreeftenpest verspreiden.”

De enige oplossing voor de oprukkende exoten is vangen en opeten, mits het water niet vies is. Lurling: ,,In de supermarkt kosten ze een paar euro, terwijl ze voor het oprapen zijn. Je kunt ze niet alleen barbecueën, maar je kunt er ook lekkere soep van maken. Een ware delicatesse.”

Lees verder

In Amerika is het rivierkreeftseizoen weer helemaal begonnen, maar ook in Nederland gaan we aan de crawfish boil!

EdeStad bericht over de rode rivierkreeften in de Proosdijvijver

Wetterskip Fryslân monitort de komende drie jaar de verspreiding van Amerikaanse rivierkreeften in hun gebied

In België wordt exotische rivierkreeft bestreden