Studiedag kennisplatform Rivierkreeft

Studiedag kennisplatform Rivierkreeft

Woensdag 14 november 2018, Sportvisserij Nederland, Bilthoven.

Foto’s: Fabrice Ottburg.

Op 14 november 2018 zaten in Bilthoven een heleboel deskundigen op het gebied van rivierkreeften bij elkaar. Good Fish Foundation (GFF) en Wageningen Environmental Research (WENR) hadden deze bijeenkomst georganiseerd om boven tafel te krijgen wat we nu precies wel en niet over de invasieve rivierkreeften weten, en om tot de eerste stappen van een gezamenlijk actieplan te komen.

Dat exotische rivierkreeften een probleem zijn was wel bekend bij de aanwezigen, maar hoe groot is het probleem dan? En waarom wordt er nog zo weinig ondernomen om er dan iets aan te doen? Daarover discussieerden afgevaardigden van Waternet, Provincie Noord-Holland, Sportvisserij Nederland, HH van Delfland, ATKB, Natuurbalans-Limes divergens, Natuurmonumenten, Visadvies, netVISwek, Staatsbosbeheer, WS Brabantse Delta, HH de Stichtse Rijnlanden, WS Vallei en Veluwe, HH Hollands Noorderkwartier, TWM Gronden B.V., RVO, Wageningen Environmental Research en de Good Fish Foundation.

Bram Koese (Stichting EIS), Ivo Roessink (Wageningen Environmental Research), Pim Lemmers (Natuurbalans – Limes divergens) en Jeffrey Samuels (WS Brabantse Delta) vertelden wat er zoal inmiddels bekend is over de problemen die rivierkreeften veroorzaken. Het bleek dat zodra er rivierkreeften ergens gesignaleerd zijn, die significante effecten veroorzaken: waterplanten worden afgeknipt, en de biodiversiteit in de vissengemeenschap neemt af. Maar, oevers kunnen ook instabiel worden door het graafgedrag. Dat is voor hoogwaterbescherming een serieus risico! En ook baggerafvoer is een probleem: er is risico voor verspreiding, dus veilig afvoeren is een extra grote kostenpost. Zelfs voor de volksgezondheid kunnen rivierkreeften een risico te zijn: rivierkreeften vallen ten prooi aan de bruine rat, ratten worden aangetrokken wanneer er veel rivierkreeften aanwezig zijn. Bovendien is er net als met de wolhandkrab een mogelijk risico op te hoge dioxinegehaltes wanneer we de rivierkreeft gaan opeten. Dit is nog niet uitgebreid onderzocht. Door deze effecten, opgeteld bij het effect op de waterkwaliteit door het omwoelen van sediment en het weghalen van vegetatie, lopen we het risico dat we de doelstellingen van de Europese Kader Richtlijn niet halen. Wat zijn nu de ecologische sleutelfactoren voor de rivierkreeft? En zou je, als je die weet, daarmee de rivierkreeft kunnen bestrijden? Dat werd bediscussieerd naar aanleiding van presentaties van Winnie Rip (Waternet) en Jouke Kampen (ATKB) over onderzoek in de Molenpolder en een pilotproject afvissen in de Distelvinkplas.

Een deel van de aanwezigen zag alleen maar heil in onderzoek naar die sleutelfactoren. Maar, die zijn nog niet duidelijk. En ondertussen is het ook nog niet duidelijk of en hoe het wegvangen van de kreeften de oplossing kan zijn. En wie dat dan zou mogen doen. Op dit moment kunnen alleen beroepsvissers een vergunning krijgen. Maar is wat beroepsvissers willen ook wat de watereigenaren willen, namelijk zo weinig mogelijk rivierkreeften? Zouden sportvissers een vergunning kunnen krijgen? En met welk tuig kunnen die dan vissen? Je wil immers niet dat er onbedoeld bijvoorbeeld paling in een fuik wordt bijgevangen of rivierkreeften elders worden uitgezet. Vragen die we nu nog niet kunnen beantwoorden.

Dagvoorzitter Anne-Margreet van Putten (bestuurder Waterschap Rivierenland) benadrukte dat onderzoek heel goed is, maar er moet op een gegeven moment ook actie ondernomen worden. Je hoeft en kan niet doorgaan met onderzoeken totdat je alles weet, daar is geen tijd voor.

Naar suggestie uit de zaal wordt er een werkgroep voor onderzoek en een werkgroep voor actie opgezet. Zo kan er actie ondernomen worden terwijl er ook nieuw onderzoek in gang gezet wordt. Het kennisplatform vormt de verbinding tussen onderzoek en actie. Good Fish Foundation neemt naar aanleiding van deze bijeenkomst het initiatief om een gezamenlijk pamflet te coördineren.